Gondor

Gondor là vương quốc lớn nhất của Con Người tại Trung Địa , có biên giới giáp với vương quốc Rohan ở phía Bắc,phía Tây giáp với Biển Belegaer,phía Nam giáp với Harad và phía Đông giáp với Mordor.Kinh đô đầu tiên của Gondor là Osgiliath,về sau lại chuyển về Minas Tirith vào năm 1640 của thời đại thứ 3.Minas Tirith là kinh đô của Gondor trong nửa sau của thời đại thứ 3 và trong suốt thời đại thứ 4.

Gondor được sáng lập bởi 2 anh em ruột Isildur và Anarion,họ đều là những người tha hương của đế chế Numenor.Gondor là vương quốc đồng minh với Arnor, dòng dõi các vua Arnor về sau chính là dòng dõi của Isildur,còn ở Gondor , dòng dõi các vua lại xuất phát từ Anarion.Gondor sớm ở đỉnh cao huy hoàng trong thời gian đầu của thời đại thứ 3 nhưng trải qua nhiều những cuộc xâm lược bởi các đồng minh của Chúa tể bóng tối Sauron,vương quốc đã dần dần bị suy yếu.Gondor chỉ được phục hồi sau sự sụp đổ của Sauron và sự lên ngôi của Vua Aragorn II Elessar.

Những năm đầu thành lập[]

Trước khi đế chế Numenor bị sụp đổ thì Gondor đã là ngôi nhà của rất nhiều người Numenor tha hương ở Trung Địa.Những người Numenor tha hương sống lẫn lộn và hôn phối với nhiều giống Người Trung Địa khác nên bởi thế mà dòng máu thượng đẳng của người Numenor trong họ cũng dần bị pha tạp và yếu kém dần đi cả về sức mạnh,tố chất cũng như là độ dài tuổi thọ.Tuy nhiên,những thế hệ đầu của Người Gondor thì vẫn giữ được những phẩm chất thượng đẳng của Người Numenor mặc dù có phần kém hơn 1 chút, họ được gọi là những Người DuneDane.

Argonath — 2 bức tượng lớn ở Sông Anduin chính là hình mô phỏng của Isildur và Anarion

Đế chế Numenor thời huy hoàng từng có rất nhiều những vùng thuộc địa tại Trung Địa.Về sau, những người sống tại Numenor đã bị chia rẽ ra thành 2 phe , phe Những người Trung thành ( những người trung thành với tình bạn đối với người Elves và các Valar ) và phe Thân Vua ( những người ủng hộ nhà vua ). Phe Trung Thành bị lép vế và tự rời khỏi Numenor để đến định cư tại Trung Địa.Thủ lĩnh của nhóm Trung Thành là Elendil được những người dân thuộc địa ở phía Bắc Sông Cả chào đón nhiệt liệt và có ý tôn ông lên làm vua của họ. Elendil ở lại với họ và thành lập ra một vương quốc lấy tên là Arnor, đây chính là Vương quốc phương Bắc.Về sau, 2 người con trai của Elendil là Isildul và Anarion đã đi về phía Nam và cùng nhau thành lập ra một vương quốc mới và đó chính là Gondor.

Tuy là 2 vương quốc riêng biệt nhưng Gondor và cả Arnor đều thuộc quyền trị vì của Đức Vua tối cao Elendil. Isildul và Anarion là những người đồng sáng lập ra vương quốc Gondor nhưng Isildul lại là con cả của Đức vua Elendil nên quyền thừa kế vương quốc Arnor sẽ thuộc về ông ta ; còn Anarion,em trai của Isildul sẽ có quyền thừa kế vương quốc Gondor ( Vương quốc phương Nam ).

Gondor đã đưa quân đội của mình tham gia vào Liên minh cuối cùng của Elves và Người trong chiến dịch đánh bại Sauron vào cuối thời đại thứ 2.Trong trận đánh cuối cùng,chính Isildul là người đã cắt đứt được Chiếc Nhẫn Chủ ra khỏi tay của Sauron nhưng không lâu sau đó,ông cũng đã bị chết.

Thời kỳ huy hoàng[]

Sau cuộc chiến với Sauron,vương quốc Gondor ngày càng trở nên mạnh mẽ và thịnh vượng.Sức mạnh của Gondor tiếp tục lớn mạnh cho đến tận thế kỷ thứ 9 của thời đại thứ 3.Sự xuất hiện của một loạt những thành phố lớn là trung tâm chính trị và quân sự ở Gondor như Minas Arnor,Minas Ithil,Osgiliath hay Pelagir đã tạo ảnh hưởng thống trị lên rất nhiều những nhóm người nhỏ hơn sống tại Trung Địa.Đa phần những nhóm người ở phía Bắc hay ở phía Tây Trung Địa đều thuần phục và là liên minh của người Gondor.

Thời kỳ cực thịnh của Gondor nằm vào khoảng 4 triều đại vua

1. Vua Tarannon Falastur , từ năm 830 đến năm 913 của thời đại thứ 3,đức vua không có con .

2. Vua Earnil I , từ năm 913 đến năm 936 của thời đại thứ 3, Ngài là cháu của vua Tarannon

3. Vua Ciryandil , từ năm 936 đến năm 1015 của thời đại thứ 3

4. Vua Hyarmendacil I ( Ciryhaer ) , từ năm 1015 đến năm 1149 của thời đại thứ 3.Triều đại của vua Hyarmendacil là một thời kỳ rực rỡ trong lịch sử Gondor.Trong thời kỳ này,biên giới của vương quốc liên tục được mở rộng trải dài về Biển Rhun ở phía Đông,phía Nam kéo tới tận gần vùng đất của người Haradrim,phía Bắc tới sát Rừng Âm U và phía Tây kéo sát đến biên giới của Arnor.

Sự giàu có của Gondor được những người ở những vùng đất khác miêu tả như sau : “ ở Gondor,đá quí không khác gì những viên đá bình thường để cho trẻ con chơi ”.Với tiềm lực quân sự vô cùng lớn mạnh của vương quốc thì người Gondor đã có một thời gian dài được sống trong sự thái bình.

Sự suy yếu của Gondor[]

Sau một thời gian dài phát triển rực rỡ,vương quốc Gondor dần dần bị suy thoái bởi những lí do chính như sau

1.Nội chiến

Một cuộc nội chiến lớn xảy ra ở Gondor vào thế kỷ thứ 15 của thời đại thứ 3 đã gây chia rẽ và thiệt hại nặng nề đối với vương quốc.Đức vua lúc bấy giờ của Gondor là Eldacar vốn là một người mang dòng máu lai tạp bởi mẹ ông là một Người Phương Bắc còn cha ông thì lại là một người Gondor.Cũng chính bởi lí do này mà ông bị một số người thuộc tầng lớp hoàng gia chính thống của Gondor ganh ghét mà trong đó có Castamir,đô đốc thống lĩnh toàn bộ lực lượng thủy quân của vương quốc.Castamir đã tiến hành một cuộc đảo chính để giành lấy ngai vàng từ vua Eldacar.Vua Eldacar thất bại và phải chạy về phương Bắc.

Castamir trở thành người thống trị mới của vương quốc Gondor.Trong 10 năm cầm quyền, Castamir đã áp dụng một lối cai trị vô cùng tàn bạo và khắc nghiệt.Ngoài ra,do bản thân xuất phát từ lực lượng thủy quân nên ông ta thường ưu ái và tập trung phát triển cho riêng các vùng đất ở gần biển mà bỏ mặc những vùng đất khác.Điều này khiến cho lòng dân tại Gondor trở nên xao động.

Tận dụng cơ hội,vua Eldacar đã trở về với một đạo quân từ Phương Bắc,nhân dân và các lực lượng vũ trang tại Gondor đều ủng hộ nhà vua bằng cách gia nhập vào lực lượng của ông.Cuộc nội chiến đầu tiên của Gondor đã diễn ra giữa phe của Castamir và phe của vua Elcadar.Kinh thành Osgiliath bị thiệt hại nặng nề trong cuộc nội chiến,cây cầu lớn bị phá hủy và Quả cầu Palantir ở đó cũng bị thất lạc.Về sau,vua Eldacar đã giết được Castamir và giành lại được ngai vàng.Các con trai của Castamir đã bỏ chạy về Umbar,gia nhập với lực lượng Người Corsair và gây rắc rối cho Gondor trong suốt nhiều năm.

2. Dịch bệnh lớn

Về sau này, Dịch Bệnh Lớn đã xuất hiện tại Trung Địa và gây ảnh hưởng lên hầu hết các vương quốc và xứ sở mà Gondor cũng không phải là ngoại lệ.Rất nhiều người Gondor đã chết bởi dịch bệnh.Cây

Trắng , biểu tượng của Gondor cũng chết héo vào thời điểm này.Vua Tarondor lúc đó đã tìm được một mầm sống của Cây Trắng và chuyển kinh đô từ Osgiliath tới Minas Anor,thành phố của Anarion.Trong thời gian này,dân số của Gondor còn lại rất ít khiến cho tiềm lực kinh tế và quân sự của vương quốc bị sụt giảm đáng kể.Nếu các binh đoàn của kẻ địch Mordor tấn công Gondor vào lúc này thì vương quốc chắc chắn sẽ sụp đổ.Tuy nhiên thì Dịch Bệnh Lớn cũng tràn cả vào các vương quốc của Người Easterl hay Người Haradrim và cũng gây cho họ thiệt hại lớn đến mức không thể tiến hành chiến tranh đối với Gondor.

3.Sự xâm lược của của những kỵ sĩ Wain

Sau Dịch Bệnh lớn,Gondor dần khôi phục lại dân số và sức mạnh của mình ; nhưng đúng vào thời điểm đang hồi phục này thì vương quốc lại bị xâm lược bởi những Kỵ Sĩ Wain , một chi thuộc tộc người Easterl ở phương Đông.Cuộc chiến với quân xâm lược kéo dài đến gần 1 thế kỷ . Những kỵ sĩ Wain đã tiêu diệt được gần hết Binh Đoàn phương Bắc của Gondor.Nhưng những chiến binh sống sót của binh đoàn đã kịp rút lui và sát nhập vào Binh đoàn phương Nam của Gondor.Dưới sự dẫn dắt của danh tướng Earnil,Binh đoàn phương Nam đã đánh bại người Haradrim ở măt trận Sông Poros trước khi tiến về phía Bắc và đẩy lui được quân Wain ra khỏi bờ cõi trong Trận chiến Doanh Trại.

Sự thất lạc của dòng dõi các Vua[]

Năm 1944 của thời đại thứ 3,hoàng thất Gondor đối mặt với một biến cố lớn khi Vua Ondoher cùng với 2 hoàng tử đều hi sinh trên chiến trường mà chưa kịp công bố người kế vị. Arveduil,hoàng tử của Arthedain,con rể của vua Ondoher cùng với danh tướng Earnil là 2 người duy nhất lúc bấy giờ có đủ tư cách để lên ngôi hoàng đế.Hội đồng chấp chính tại Gondor cuối cùng đưa ra quyết định sẽ ủng hộ Earnil lên ngôi vua bởi ông là dòng dõi của Anarion còn Arveduil lại tuyên bố ông thuộc về dòng dõi của Isildul mà vương quốc Gondor lại thuộc quyền thừa kế của Anarion.Thật ra,với chiến công đánh đuổi quân xâm lược thì Earnil tất nhiên là xứng đáng để tiếp nhận ngai vàng của Gondor hơn là Arveduil.

Trong Trận chiến Fornost, Earnur,người kế vị của vua Earnil đã dẫn dắt quân đội Gondor đánh bại được vương quốc Angmar của Vua Phù Thủy.Sau thắng lợi,vua Earnur dẫn quân trở lại Minas Anor ( Tháp Mặt Trời ) . Trong thời gian này thì các Ma Nhẫn đã chỉ huy quân đội Mordor đánh chiếm được thành phố Minas Ithil ( Tháp Mặt Trăng ) và biến nơi đây thành Minas Morgul ( Tháp Ma Thuật ) , hang ổ mới của Bộ Chín Nazgul. Minas Anor cũng vì đó mà đổi tên thành Minas Tirith tức là Tòa Tháp Canh.Giữa 2 nơi này thường xảy ra xung đột.

Vua phù thủy,Chúa tể Nazgul,đã 2 lần gửi thông điệp khiêu khích tới kẻ thù cũ của mình là Vua Earnur.Lần đầu tiên,vua Earnur đã từ chối lời thách đấu của kẻ thù nhưng sau đó nhiều năm, ông lại dẫn theo một nhóm chiến binh tới Minas Morgul để chấp nhận đấu tay đôi với Vua phù thủy.Họ mất tích kể từ ngày hôm đó,không ai biết được kết cục của nhà vua cùng với các chiến binh của ngài và dòng dõi Anarion ở Gondor cũng kết thúc từ đó.

Thời kỳ của các quan chấp chính[]

Sau khi vua Earnur biến mất thì dòng dõi Anarion ở Gondor cũng không còn ai.Không ai có đủ tư cách và quyền lực để có thể kế vị ngai vàng Gondor.Người Gondor e ngại một cuộc nội chiến tranh giành ngai vàng sẽ lại nổ ra và làm suy yếu vương quốc nên vì thế mà họ bầu ra một chức danh mới là Quan Chấp Chính. Về thực tế thì Quan chấp chính sẽ cai trị Gondor với quyền lực như 1 vị vua nhưng về danh nghĩa thì vẫn không phải là vua và khi có một ai đó có đủ tư cách để thừa kế ngai vàng Gondor ( 1 người thuộc dòng dõi Anarion hoặc dòng dõi Isildul ) xuất hiện thì họ phải chuyển giao quyền lực lại cho người đó.

Những quan chấp chính được biết tới nhiều nhất là Cirion,người đã ban tặng vùng đất Calenardhon cho Eorl và thiết lập mối liên minh vững chắc với những người Rohan.Trong Thời kỳ Nhẫn Chiến,Quan chấp chính của Gondor là Denethor II,cha của Boromir và Faramir.Denethor II bị chết vào đúng thời điểm mà Aragorn trở về.Aragorn là hậu duệ của cả 2 dòng dõi Isildul và Anarion nên ngôi Vua lại trở về với vương quốc Gondor.

Thời kỳ Nhẫn Chiến[]

Trong suốt thời kỳ này,tại Mordor,Sauron đang tập trung lực lượng cho đợt chinh phạt cuối cùng của mình.Năm 3018,Chúa tể bóng tối cho quân vượt qua Ithilien nhằm tiêu diệt vương quốc Gondor ; tuy nhiên thì cuộc tấn công này đã bị ngưng lại do cây cầu lớn vượt Sông Cả Anduin đã bị phá hủy.Vài năm sau, Minas Tirith, pháo đài vững chắc cuối cùng của Gondor phải đối mặt với một chiến dịch công kích toàn diện của Sauron. Các binh đoàn Haradrim hành quân từ phía Đông Nam,các Corsair ( Cướp biển đen ) của Umbar tấn công từ bờ biển phía Nam và quân chủ lực gồm Orcs và Trolls của Mordor vượt qua Sông Cả để tiến công từ phía Đông, tất cả là 3 mũi quân lớn cùng tiến vào Minas Tirith.

Battle Pelennor — Trận chiến trên cánh đồng Pelennor

Vào cuối thời đại thứ 3, tại Cánh đồng Pelennor ngoại vi Minas Tirith đã diễn ra trận đại chiến lớn nhất của thời đại này là Trận chiến Pelennor. Cuối cùng, với sự tham chiến của Đội quân Người Chết, phe Con Người đã lật ngược tình thế và đánh bại được phe Mordor dù tổn thất là rất lớn.

Sau khi Nhẫn Chủ bị tiêu hủy và Sauron bị sụp đổ,Gondor chính thức chào đón sự trở lại của dòng dõi nhà vua bằng lễ đăng quang của Vua Aragorn Elessar.Vua Elessar sẽ là đức vua tối cao của vương quốc hợp nhất ( Đại Vương Quốc Gondor ) , là sự sát nhập lãnh thổ giữa vương quốc phương Bắc cũ Arnor và vương quốc phía Nam Gondor.Faramir,dòng dõi các quan chấp chính,được thừa kế ngôi vị tể tướng phục vụ cho nhà vua và có quyền hạn cai trị ở vùng phía Đông Ithilien.

Mối liên minh với Rohan được củng cố,2 vương quốc cùng nhau đánh đuổi những tàn dư của người Easterl và người Haradrim; những vùng đất bị chiếm đóng trước đây cũng dần được lấy lại hết.Trong nhiều thế kỷ sau đó,Đại Vương Quốc Gondor còn được mở mang ra rất lớn thành một đế chế có lãnh thổ gần như bao trùm Trung Địa.

Quân đội của Gondor[]

Người Gondor vốn là những hậu duệ của người Numenor nên các chiến binh của họ trong thời đại thứ 2 thường cao lớn,đẹp đẽ,khỏe mạnh và rất có đầu óc.Những chiến binh Gondor ở thời đại này thường được chú trọng vào việc huấn luyện tinh thần để có được một ý chí chiến đấu cao,dũng cảm và không sợ hãi dù phải chiến đấu tới chết.Do tuổi thọ của người Gondor ở thời kỳ đầu là khá dài nên hầu hết những chiến binh của họ đều rất có kinh nghiệm và kỹ năng điêu luyện.

Người Gondor có kỹ năng chế tác giáp trụ,vũ khí và quân dụng chiến tranh rất tốt và với những trang thiết bị đó, họ tạo nên những đạo quân hùng mạnh.Người Gondor thường dùng 3 loại vũ khí chính là giáo dài,kiếm và cung dài.Các đạo quân bộ binh của họ sử dụng kiếm hoặc giáo dài kết hợp với khiên lớn tạo thành các đội hình hình vuông có tác dụng công thủ toàn vẹn.Phải kể đến các đạo Quân cận vệ của Pháo Đài Gondor với khiên lớn, giáo dài và giáp trụ tinh xảo, họ được cho là chủng loại bộ binh lợi hại nhất trong thế giới Loài Người.

Các cung thủ của Gondor cũng vô cùng lợi hại bởi họ là những người DuneDane ( những Tuần Du ), tai thính, khả năng quan sát trong bóng tối tốt kết hợp với khả năng ngụy trang được học hỏi từ những cung thủ người Elves. Kỵ binh Gondor ở thời đại này phải kể đến Đạo Thần kỵ Dol Amroth,được cho là những chiến binh huyền thoại với giáp trụ ,vũ khí, quân trang và kỹ năng chiến đấu đều vào hạng có 1 không 2. Chiến mã hay bản thân các chiến binh đều mang trên mình những bộ giáp trụ đặc biệt có thiết kế tinh xảo,1 tay họ dùng kiếm hoặc giáo dài, tay kia cầm khiên lớn. Có những lúc họ còn dùng cả 2 vũ khí ở cả 2 tay, lối tác chiến của họ còn nhanh và mạnh hơn cả những kỵ binh Rohan ở thời kỳ đỉnh cao.

Đến thời đại thứ 3,sức mạnh quân sự của Gondor đã bị suy yếu đi nhiều.Đạo kỵ binh Dol Amroth chỉ còn lại rất ít, những quân dụng chiến tranh tinh xảo trước đây cũng không còn lại nhiều.Giống người DuneDane ngày càng lai tạp,pha trộn với nhiều giống người thấp kém hơn làm cho chất lượng binh lính chung của vương quốc cũng bị thấp hơn so với trước đây.Tuy thế thì về mặt quân sự,Gondor vẫn là một vương quốc có tiềm lực lớn và là đối thủ khả dĩ nhất có thể chống lại thế lực của Sauron.

Ở thời đại này,các thể loại binh chủng của Gondor thực chất là vẫn còn nguyên so với trước kia chỉ khác là chất lượng và số lượng đã bị giảm đi nhiều. Họ chủ yếu dùng các đạo bộ binh với kiếm và khiên , Các đạo quân cận vệ giáo dài tinh nhuệ trước kia chỉ còn lại rất ít và được tập trung hết tại Minas Tirith.Đạo thần kỵ Dol Amroth không còn nhưng vẫn có các đạo quân kỵ binh khá mạnh mặc dù vào thời kỳ này họ bị đánh giá thấp hơn so với các kỵ sĩ Rohan.Các cung thủ mà đặc biệt là những đội quân trinh sát vẫn có khả năng xạ tiễn rất lợi hại nhưng số lượng của họ ngày càng ít đi.

Trong thời đại của các quan chấp chính,Gondor liên tục có chiến tranh với các quốc gia kẻ thù ở các vùng biên giới nên quân đội thời này được huấn luyện liên tục về kỹ năng chiến đấu trên bộ cũng như là kỹ năng thủy chiến.Các chiến binh Gondor thời này cũng rất mạnh nhưng họ dần dần bị sụt giảm về số lượng do chiến trận quá nhiều và cả bởi Dịch Bệnh Lớn.Vào thời điểm diễn ra Trận chiến Pelennor, quân lực của Gondor là còn lại rất ít và nếu không có sự tham chiến của Đội quân Người Chết thì Gondor sẽ bị sụp đổ.

Các thành phố và cứ điểm quan trọng của Gondor trong thời đại thứ 3[]

· Calembel – một thành phố tại vùng Lamedon
· Dol Amroth – một thành phố ở Belfalas,được cai trị bởi các Hoàng tử của Dol Amroth
· Ethring – một thị trấn lớn được xây dựng bên bờ Sông Ringio
· Henneth Annun – một cứ điểm quan trọng của các Tuần Du người Gondor ở phía Bắc Ithilien.
· Linhir – một thành phố cảng tại Lebennin
· Minas Tirith ( khởi nguồn là Minas Anor ),Thành phố của các vị Vua,là kinh đô và là thành phố lớn nhất của Gondor.
· Osgilliath, cố đô của vương quốc Gondor nằm bên bờ Sông Cả Anduin,nơi đây bị tàn phá hoàn toàn trong thời kỳ Nhẫn Chiến và được Vua Aragorn Elessar xây dựng lại sau sự sụp đổ của Sauron
· Pelagir , thành phố biển nằm ở bờ phía Nam của vương quốc ,nơi bị chiếm đóng bởi người Corsair trong suốt thời kỳ Nhẫn Chiến
· Tarnost – một thị trấn vùng đồi tại Belfalas.
· Minas Ithil – Tháp Mặt Trăng , về sau bị chiếm đóng bởi các Nazgul và đổi tên thành Minas Morgul
· Cirith Ungol – tòa tháp canh ở phía Tây của Mordor ( nơi mà Sam đã đột nhập vào để cứu Frodo ) .Nơi này từng bị bỏ hoang bởi dịch bệnh và về sau dễ dàng bị chiếm đóng bởi lực lượng Mordor.

Ngoài lề[]

Gondor mang nhiều nét tương đồng với đế quốc Byzantine ( Đông Roma ) ở ngoài đời thực. Cả hai đều có biên giới giáp với nhiều kẻ thù và phải thường xuyên chiến tranh ; Gondor phải đối đầu với người Haradrim,người Easterl và lực lượng Mordor của Sauron ; còn đế quốc Byzantine cũng phải đối đầu với người Ba Tư,người Thổ Nhĩ Kỳ và với cả các lực lượng tôn giáo phía Tây.Ngoài ra, vương quốc Gondor mang hình ảnh tôn giáo cao hơn so với các vương quốc khác ở Trung Địa. Điều này cũng đúng với Byzantine vì nơi đây chính là đầu não của Giáo Hội Thiên Chúa.

Trong các bộ phim của Peter Jackson thì kiến trúc tại Minas Tirith tuy không giống lắm so với lối kiến trúc ở Byzantine nhưng lối trang phục của dân thường hay binh lính ở đây lại khá giống với người Byzantine ở trước thế kỷ 11.

Xem thêm[]

· Các đời vua Gondor
· Các đời quan chấp chính của Gondor
· Những con sông của Gondor
· Các vùng đất của Gondor

Thông tin bài viết[]

Nguồn từ : Lord of the Rings Wikia
Biên dịch : Lê Tuấn Nghĩa – redd3diem
Ngày dịch : 25-2-2014
Chú ý : Nếu bạn muốn đăng lại bài viết này xin vui lòng dẫn link nguồn và đề tên tác giả.